środa, 19 grudnia 2018

Dwór Polanowice


W pierwszej połowie XIX w. właścicielami Polanowic stała się rodzina Przybyszewskich, zarządcą mógł być wzmiankowany tu niejaki Regehm. W 1858 r. nabywcą majątku został baron Karol Ferdynand von Pelet-Narbonne. Dla niego wzniesiono tu dwór w otoczeniu parku krajobrazowego. Budowla później stała się pałacową oficyną. Około 1880 r. właścicielem był tu Niemiec nazwiskiem Langner, prawdopodobnie dla którego wzniesiono obecny pałac. Wieś pod koniec XIX w. liczyła 384 mieszkańców i 13 domów.

We wsi była cegielnia. Zajmowano się chowem i tuczem bydła, hodowlą owiec, produkcją nabiału i uprawą buraków.. W 1897 r. właścicielem został Walter Gierke z Niemieckiego Lasu. W 1910 r. dokonał przebudowy pałacu, który uzyskał wówczas współczesny wygląd. W 1925 r. całość dóbr objął jego syn Hans. Sam Walter przeszedł na katolicyzm, założył ognisko "Sokoła" i "Strzelca?, wybudował strzelnicę i boisko sportowe. Hans Gierke ożenił się z Polką, poza tym sympatyzował z wojskiem polskim, któremu oddał konie i samochody w sierpniu 1939 r., za co został zatrzymany i osadzony w inowrocławskim więzieniu. Zginął w czasie tzw. ?krwawej niedzieli? w nocy z 22 na 23 października 1939 r., kiedy to pijany Ulrich Jahnz z majątku w Palczynie wraz z Otto Christianem Hirschfeldem urządzili sobie najpierw polowanie w palczyńskim majątku, a następnie prywatną egzekucję. Zabili wtedy kilkudziesięciu Polaków - przedstawicieli władz, nauczycieli i ziemiaństwa, a kilka osób puścili wolno. W latach 1939-1945 wieś była pod zarządem niemieckim i nazywała się Waltersmark. Po 1946 r. majątek znacjonalizowano, a folwark przekształcono w Stację Hodowli Roślin. W 1993 r. na bazie Stacji utworzono tu spółkę: Hodowla Zwierząt i Nasiennictwo Roślin Polanowice Spółka z o.o. Budynek pałacu był przebudowywany w 1975 r., a obecnie wraz z parkiem został sprzedany prywatnemu właścicielowi.

Pałac eklektyczny o cechach klasycystycznych. Budynek piętrowy, nakryty dachem mansardowym. W fasadzie znajduje się ryzalit z kolumnowym gankiem podtrzymującym taras, nad którym znajduje się tympanon. Pośrodku dachu znajduje się kolista latarnia zwieńczona iglicą. Od południa do pałacu przylega pięcioboczna zamknięta przybudówka ogrodu zimowego.

Nieopodal pałacu stoi dwór z pierwszej połowy XIX w. obecnie zwany oficyną, przebudowany w XX w. z kolumnowym gankiem zamkniętym od frontu i tarasem.

*Materiały zebrał Bartłomiej Grabowski, źródła:

Rocznik Archidiecezji Gnieźnieńskiej 2005 r.
Luise Joubert, „Why are we here”, http://www.seagreen.co.uk/loening
http://www.polskiezabytki.pl/
Słownik Geograficzney Królestwa Polskiego
Śmierć Hansa Gierke. Dzieje Inowrocławia. T.2, 1919 r. do końca lat siedemdziesiątych, s. 108-111.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz