wtorek, 23 marca 2021

Lubraniec po II wojnie światowej

W dniu 13 czerwca 1945 r. nastąpiło formalne odłączenie Lubrańca od gminy Piaski i utworzenie Miejskiej Rady Narodowej. W skład MRN weszło 12 radnych, w tym 8 członków PPR, 3 z PPS i jeden przedstawiciel Stronnictwa Demokratycznego. Pierwszym przewodniczącym MRN został wybrany Stanisław Wasilewski, zaś przewodniczącym Leon Paradziński. W październiku 1945 r. nastąpiła zmiana na stanowisku burmistrza – nowym burmistrzem został Tadeusz Bramberowski.

W 1946 r. MRN, chcąc wpłynąć na przyspieszenie rozwoju gospodarki miasta, podjęła uchwałę i wystąpiła z wnioskiem do Ministerstwa Administracji Publicznej o przyłączenie niektórych gromad z gminy Piaski do miasta Lubraniec. Radni postulowali włączenie do miasta gromad: Lubraniec, Lubraniec Nowy, Lubraniec Majątek, Kolonia Piaski i Lubrańczyk I.

W lipcu 1948 r. burmistrzem Lubrańca został Mieczysław Janiak. Nowym przewodniczącym MRN został wybrany Antoni Sikorski.

Usilne starania władz i mieszkańców o podniesienie estetyki miasteczka przejawiały się m.in. w zagospodarowaniu ulic, placów itp. W latach 1949/50 zabrukowano ul. Radziejowską i zmodernizowano główną arterię, ul. Mickiewicza. W centralnym punkcie miasta, na placu 1 Maja, założono skwer, obsadzając go różami i krzewami. W okresie kadencji nowego przewodniczącego Prezydium MRN Kazimierza Chwiałkowskiego, społeczeństwo Lubrańca wybudowało w czynie społecznym stadion sportowy, zlokalizowany poza miastem. Od 1958 r. przewodniczącym prezydium MRN został Stefan Balcerski. Następował dalszy rozwój miasta i wzrost inicjatyw mieszkańców dążących do poprawy estetyki Lubrańca.

Przeprowadzona w 1954 r. reforma struktury administracyjnej państwa znosiła istnienie gmin wiejskich, tworząc jednocześnie mniejsze jednostki administracyjne – gromady. Stopniowe znoszenie zbyt dużej ilości gromad zostało zakończone w 1961 r. Do 1973 r. na terenie obecnej gminy istniały gromady w Boniewie, Kłobii, Lubrańcu i Zgłowiączce.

W 1975 r. uchwalono zmianę granic gminy, włączono do niej kilka sołectw. W 1984 r. wskutek reaktywowania gminy Boniewo, Lubraniec zmniejszył się o 10 sołectw.

Tuż po wojnie, pod koniec stycznia 1945 r. (w zasadzie jeszcze w czasie działań wojennych) uruchomiono w Ossowie i Górniku młyny wodne, co pozwoliło zaopatrzyć całą ludność w pieczywo, a nadwyżkę przeznaczyć na potrzeby wojska. W majątkach, dnia 30 stycznia dokonano spisu inwentarza, spisano stan zapasów zboża i nasion oraz mianowano tymczasowych zarządzających majątkami lub utworzono rady folwarcze złożone z byłych robotników rolnych.

W wyniku reform społecznych zakłady pracy istniejące w Lubrańcu oraz majątki rolne w gminie Piaski stały się własnością państwa. W gminie Piaski likwidacji uległo 14 majątków ziemskich o obszarze prawie 3500 ha przydzielonych dla 444 rodzin.

Rozpoczęto proces elektryfikowania wszystkich zagród chłopskich. Bardzo szybko zaczęły działać warsztaty rzemieślnicze w Lubrańcu. Podobnie było z zakładami usługowymi. W 1980 r. na terenie miasta i gminy Lubraniec istniało ponad 90 prywatnych zakładów rzemieślniczych.

W Lubrańcu i okolicy funkcjonowały: Spółdzielcze Przedsiębiorstwo Produkcji Prefabrykatów i Budownictwa Wiejskiego, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Dąbiu Kujawskim, Stacja Hodowli Roślin Ogrodniczych w Kazaniu, Rejonowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, Zakład Mleczarski.


Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: W. Kubiak, Szkice z dziejów Lubrańca w XX w., w Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie, t. 12, Miasta Kujaw i ziemi dobrzyńskiej w XX w., Włocławek 1998; fot. https://wloclawek.naszemiasto.pl/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz