Tężnie w Ciechocinku

 

Tężnie solankowe to drewniane konstrukcje, na których spływa solanka, czyli woda o wysokim stężeniu soli. Solanka paruje, tworząc mikroklimat bogaty w jod i inne pierwiastki śladowe, które mają korzystny wpływ na układ oddechowy, krążenia i odpornościowy. Budowle służą więc nie tylko do produkcji soli, ale także do naturalnych inhalacji.

Są największym tego typu kompleksem w Europie. Składają się z trzech tężni, które mają ponad 15 metrów wysokości i łącznie 1741,5 metra długości. Pierwsze dwie tężnie powstały w latach 1824—1828, a trzecia w 1859 r. Ich budowę zaprojektował Jakub Graff, profesor Akademii Górniczej w Kielcach, a zainicjował ją Stanisław Staszic, znany z działalności na rzecz rozwoju polskiego przemysłu i nauki. Staszic chciał wykorzystać złoża soli, które odkryto pod Ciechocinkiem, do celów gospodarczych i leczniczych. Jego pomysł okazał się trafiony, bo tężnie stały się symbolem i atrakcją tego uzdrowiska.

Zbudowane z drewna sosnowego i dębowego, a ich rusztowania wypełnione są tarniną. Tarnina ma właściwości bakteriobójcze i dobrze wchłania solankę, która jest pompowana na górę tężni i rozprowadzana po całej powierzchni. Solanka spływa po tarninie, tworząc kaskady i zraszając powietrze. Budowle są otoczone parkiem, w którym rosną drzewa i kwiaty, a także znajdują się ławki, fontanny i place zabaw. W pobliżu tężni stoi drewniany wiatrak, który jest kolejnym zabytkiem i znaną ozdobą Ciechocinka.

Tężnie przeszły kilka remontów i modernizacji, aby zachować swój wygląd i funkcjonalność. Ostatnia rewitalizacja zakończyła się w 2023 r. i kosztowała 22 miliony złotych, z czego większość pochodziła z funduszy unijnych. Rewitalizacja objęła dwie tężnie, przepompownię solanki i zagospodarowanie terenu wokół nich. Dzięki temu tężnie odzyskały swój blask i są gotowe na kolejne lata służby dla zdrowia i urody.

W związku z jubileuszem 200 lat tężni w Ciechocinku, władze miasta i uzdrowiska przygotowały wiele atrakcji i imprez dla mieszkańców i turystów. Jubileusz zainaugurowano 16 lutego 2024 roku, podczas uroczystej sesji Rady Miejskiej Ciechocinka, która odbyła się w Teatrze Letnim. W programie całorocznych obchodów znalazły się m.in. wystawy, konferencje, koncerty, festiwale, pikniki, zloty, konkursy, kino plenerowe i pokazy laserowe. Szczegółowy kalendarz wydarzeń można znaleźć na stronie internetowej miasta i uzdrowiska.

Jednym z najważniejszych punktów obchodów jest planowane wpisanie tężni solankowych w Ciechocinku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Tężnie spełniają wszystkie kryteria, aby uzyskać ten prestiżowy tytuł, który podkreśli ich wyjątkową wartość historyczną, kulturową i przyrodniczą. Wpis na listę UNESCO będzie nie tylko wyróżnieniem, ale także zachętą do dalszej ochrony i promocji tężni.

Tężnie w Ciechocinku to nie tylko zabytek, ale także źródło zdrowia i urody. Odwiedzając to miejsce, można nie tylko podziwiać ich architekturę i historię, ale także skorzystać z ich leczniczych właściwości. Budowle zapewniają niepowtarzalny mikroklimat, który poprawia samopoczucie i odporność, a także pomaga w walce z wieloma dolegliwościami. Konstrukcje są także miejscem relaksu i wypoczynku, gdzie można się odprężyć i nabrać sił. Tężnie to prawdziwa atrakcja Ciechocinka, która zasługuje na uwagę przez swoje piękno i bogatą historię.

 

Źródło: B. Grabowski, Ciekawostki historyczne o Ciechocinku, Kruszwica 2025.