Pierwsza rzeźnia w Kruszwicy powstała w 1895 roku w pobliżu dworca kolejowego. Wzniesiono wówczas jeden duży budynek drewniany. Budynek z cegły powstał 1897/1903 roku na ul. Powstańców Wielkopolskich. Między 1897 a 1900 rokiem zbudowano budynek produkcyjny wraz z obiektami towarzyszącymi: przechowalnia skór i włosia, obiekty w których zwierzęta oczekiwały na zabicie oraz niewielkim pomieszczeniem punktu sprzedaży detalicznej. W roku 1900 wykonano również mur z cegły otaczający teren rzeźni. W latach 1902-1903 zbudowano dom mieszkalny.
Rzeźnia miejska znajdowała się w pn.-wsch. części miasta, po zach. stronie Jeziora Gopło, na pn. od rynku, przy ul. Powstańców Wielkopolskich. W pobliżu znajdowała się mleczarnia i gazownia. Obiekt ogrodzony murem z cegły wypalanej, tynkowanej bielony po stronie wewn. Na zach. brama wjazdowa, wykonana z blachy stalowej. Rzeźnia składała się z domu mieszkalnego, przechowalni skór i włosia, zamykającego podwórze od strony płd. budynku gdzie upijano zwierzęta. Część wsch. dla trzody chlewnej, część zach. dla bydła. Rzeźnia posiadała dziedziniec i niewielki punkt sprzedaży mięsa przy bramie wjazdowej.
Drzwi skrzydłowe z desek łączonych na przylgę lub pióro i wpust o wzmocnionych obrzeżach o nadporożach z dźwigarów żelaznych, poprzedzone rodzajem drzwi z siatki drucianej; dwuskrzydlane metalowe, spawane w podobnych otworach drzwiowych. Jednoskrzydłowe prawe i lewe o 2 płycianach i wzmacnianych obrzeżach w otworze o nadprożu z łękami. Okna krosnowe, metalowe.
Budynek na planie prostokąta, kryty dachem pulpitowym, posiada wieżę w części, krytą dachem czterospadowym, trzykondygnacyjną. Elewacja asymetryczna. W centrum hala czyszczalni, po jej bokach hala uboju trzody chlewnej, po płd. uboju bydła, owiec, kóz, cieląt pomieszczenia połączone korytarzem biegnącym za czyszczalnią. We fragmencie płd. części wsch. 2 pomieszczenia chłodni mięsa i chłodnia flaków (flakarnia); dalej część socjalna z wc, prysznicami i stołówką, wreszcie pomieszczenie hydrofoni; w narożniku płd. siedziba bazy transportowej GS SCh z 2 pomieszczeniami. W wieży biura bazy transportu (2 kondygnacja) i magazyn. Brak zbytkowego wyposażenia wewnątrz pod koniec lat 77-tych XX wieku. Oryginalna część stolarki budowlanej i okna, instalacje elektryczne, wodna, kanalizacyjna, c.o., w. c., odgromowa, chłodnicza.
Rzeźnia działała w okresie międzywojennym. Była to typowa dla tego okresu "pruska budowla" z czerwonej cegły. Posiadała wiele nowoczesnych dla tego czasu urządzeń: maszynę parową z kompresorem dla chłodni i 2 pompami mechanicznymi, kocioł parowy z pompą mechaniczną, wciągi mechaniczne, urządzenia kiszkarni, a także chłodnię z 10 pomieszczeniami. Dochody rzeźni zależały od koniunktury gospodarczej miasta. Spadek uboju wynikał więc z kryzysu i bezrobocia, które dotknęły także Kruszwicę w latach trzydziestych XX wieku. Budynek Rzeźni stoi do dzisiaj, skład już nie istnieje. Obecnie w obiekcie znajduje się siłownia i fitness.
Oprac. B. Grabowski, źródła: Zarys monograficzny, pod red. prof. Grześkowiaka, Toruń 1965; fot. plany i rysunki J. Nowiński 1988 r., negatywy MNR w Szreniawie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz