Zabór
pruski zabrał znaczną część dochodów kolegiaty, co doprowadziło
do upadku szkoły przed 1780 r. i na długi czas spowolniło
kształcenie młodzieży. Dopiero 13 stycznia 1817 r. kruszwiczanie
wystąpili do władz królewskich z wnioskiem o ustanowienie
wynagrodzenia dla nauczyciela z kasy królewskiej i przyznanie drzewa
budulcowego z lasów państwowych na budowę szkoły.
Na
budowę szkoły ściąganą 70 talarów z wsi Świątniki, Łagiewniki
i kolonii Brucki, już od 1810 r. na co wyrazili zgodę samorządowcy,
dając również plac pod budowę szkoły i 2 morgi ogrodu.
Rozpoczęła
się długa droga administracyjna, która w postaci korespondencji
między Gminą Szkolną, Zarządem Miejskim, landraturą i regencją
oraz budowniczym ciągnęły się przez dłuższy czas, nie
doprowadzając do pożądanego rezultatu i rozpoczęcia budowy.
Wyznaczony na budowniczego szkoły Hummel ze Strzelna kilkakrotnie
wnioskował o prolongatę terminu dostarczenia kosztorysu budowy,
który dostarczył wreszcie w maju 1818 r. na sumę 2099 tal.
Regencja tego kosztorysu nie zatwierdziła.
Sprawa
znalezienia funduszy na budowę szkoły nie posuwała się naprzód,
zainteresowani budową szkoły, na zebraniu przedstawili więc inną
koncepcję: wynajęcia połowy dość obszernego domu, który
właściciel zamierzał wydzierżawić za niską opłatą 9 talarów
rocznie. Drugim pomysłem, na który zgodziła się regencja
bydgoska, było użycie budulca z niedziałającego już kościoła
św. Klemensa.
Architekt
– Hummel sporządził nowy kosztorys budowy szkoły, biorąc pod
uwagę materiał budowlany z kościoła i chlewów. Dostarczył
dokument dopiero 9 marca 1824 r. Niestety sprawę budowy szkoły
odwlekano przez kilka następnych lat, o aż do 1836 r.
Po
długich staraniach otwarto szkołę symultanną, mieszaną
wyznaniowo, budynek był wynajęty, a jej nauczycielem był Panert,
ewangelik, który uczył tu do 1845 r., a następnie został
przeniesiony do Rożniat. Po nim objął posadę Jan Schunke. Wykaz
dzieci 6-14-letnich w obwodzie szkolnym obejmował w tym czasie: w
Kruszwicy-mieście 46 dzieci, w Kruszwicy-wsi 77, w Świątnikach 11,
razem 134, z tych 98 katolickich, 36 ewangelickich.
Opracowanie
Bartłomiej Grabowski, źródło: M. Jackowiak, Z dziejów
szkolnictwa, Kruszwica zarys monograficzny, Toruń 1965. Fot.
http://www.akademiapolskiegofilmu.pl/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz