poniedziałek, 22 lutego 2021

Z życia kulturalnego i sportowego Gniewkowa w dwudziestoleciu międzywojennym

W okresie międzywojennym działało w Gniewkowie pięć młodzieżowych organizacji, które nadawały ton życia kulturalno-sportowemu miasta. Były to: Stowarzyszenie Młodzieży polskiej zał. w 1912 r., ZHP, KSM (Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży), Strzelec i Sokół, którego reaktywowanie nastąpiło 5 lutego 1922 r., jego pierwszym prezesem został wybrany Antoni Tepper.

Najbardziej wszechstronna i aktywną działalność prowadziło gniazdo Sokola. Z reguły było ono bazą działania także dla innych organizacji. Prowadziło imprezy o charakterze patriotycznym oraz krzewiło kulturę i oświatę popularyzującą ideę „w zdrowym ciele – zdrowy duch”.

Prezesem Sokoła od 1930 r. był Jan Milewski, który jednocześnie pełnił funkcję sekretarza w Stronnictwie Narodowym. Z inicjatywy Sokoła wybudowano w czynie społecznym stadion piłkarski z bieżniami i innymi urządzeniami sportowymi.

Fundusze na prowadzenie działalności zdobywano organizując majówki i przedstawienia amatorskie. W zimie działalność sportową prowadzono w sali Parku Miejskiego – późniejszym przedszkolu. W 1931 r. przy gnieździe Sokoła powstał oddział chłopców w wieku od 8 do 14 lat, natomiast w 1935 r. oddział żeński, którego podnaczelnikami zostały Irena Tepperówna i Czesława Zygmutówna. Oddział liczył 20 dziewcząt.

Ostatnie zebranie Szkoła odbyła 20 kwietnia 1939 r., a w kilka miesięcy później znaczna część jego członków stanęła w szeregach obrońców kraju. Wielu z nich zginęło.

Po II wojnie światowej Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zostało reaktywowane dopiero w 1989 r.

Pierwszym klubem sportowym, który powstał już w 1923 r., był GKS – Gniewkowski Klub Sportowy. Początkowo działał sekcja piłki nożnej. Sekcja oparta była na zawodnikach z Gniewkowa, którzy wrócili z wojska lub emigracji. Grali w niej m.in. bracia Makałowie, Jan Błaszczyk, Feliks Stasiak, Zygmunt Mazgaj i inni.

W tym czasie powstały jeszcze sekcje piłkarskie Strzelca i KSM. Kluby sportowe nie otrzymywały żadnych dotacji, nie było tez w małym miasteczku bogatych sponsorów. Kluby utrzymywały się z biletów wstępu, składek oraz działalności kulturalnej, organizując przedstawienia i zabawy taneczne. Wkrótce zawodnicy przeszli do klubów Sokoła i KSM, biedniejsze i zadłużone kluby przestały działać. Mimo to w 1933 r. sił próbuje nowo powstały klub „Unia”. Jego założyciele i pierwsi członkowie to m.in. Jan Drzewiecki (prezes), Marian Majewski, Firkowski i inni. Kilku zawodników przeszło z innych klubów, a szczególnie z KSM.

W 1936 r. przy ul Dworcowej oddano do użytku „Dom Strzelca", w którym odbywały się zebrania, ćwiczenia gimnastyczne i inne zajęcia kulturalno-sportowo-społeczne. Dom Strzelca był także użyczany do działalności statutowej innym organizacjom, szczególnie harcerzom. Po wyzwoleniu Gniewkowa w 1945 r. Dom Strzelca przebudowano i urządzono Miejski Ośrodek Zdrowia. Temu celowi służył przez długie lata.

Mieszkańcy Gniewkowa spędzali czas wolny również w Parku Wolności. Park ten był jedną z pereł Kujaw i chlubą społeczności gniewkowskiej. Rekreacyjnie gniewkowianie odpoczywali także przy Starym Jeziorze w Zajezierzu i Suchatówce. Znajdowały się tam plaże, a woda była bardzo czysta. 

Mieszkańcy Gniewkowa mieli do dyspozycji również salę taneczną w Parku Miejskim i Domu Strzelca oraz kino. W Parku Wolności zaś znajdowała się strzelnica sportowa, letnia restauracja i plac zabaw.


Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródło: M. Radecki, Gniewkowo 1268-1990, Wrocław 1993.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz