piątek, 2 sierpnia 2019

Dawne osadnictwo na terenie miasta Radziejowa


Region kujawski obfity jest w żyzne gleby, które były atrakcyjnym miejscem pod budowę osad w zamierzchłych czasach. Do rozwoju osadnictwa na tych terenach, oprócz rolnictwa, przyczyniły się też: sieć dróg lądowych i bliskość jezior i rzek. 

Lokalizacja pierwotnego, wczesnośredniowiecznego Radziejowa, jest nadal zagadką, którą mogą rozwiązać dalsze badania. Punktem, który powinien zostać przebadany, pod względem archeologicznym jest Stary Radziejów, wieś położona około 4 km od miasta. Dotychczasowe znaleziska nie dają pewności, czy we wsi istniała osada zlokalizowana na wyniosłości morelowej. Na podstawie prac archeologicznych, przeprowadzonych w 1956 r. wiemy, że istniało osadnictwo na „wzgórzach’ morenowych i u podnóża miasta Radziejowa.

Na tych terenach zamieszkiwał tzw. lud kultury ceramiki wstęgowej rytej (cywilizacja naddunajska). Mieszkańcy tej kultury zajmowali się uprawą ziemi przy pomocy kamiennych lub kościanych motyk. Uprawiano: pszenice, żyto, jęczmień, proso, owies. Możliwe też, że uprawiane były rośliny strączkowe. Zajmowano się hodowlą zwierząt domowych: krów, kóz, owiec i świń. Ludność tej kultury łowiła ryby i polowała na zwierzynę leśną. Lasy również dostarczały żywności, były również punktem zaopatrzeniowym w zioła.

Narzędzia produkowano ze skał drobnoziarnistych i łupków krzemiennych. Posługiwano się naczyniami garncarskimi, glinianymi. Ludność zamieszkiwała tereny w pobliżu rzek i jezior. Budowano domy naziemne w konstrukcji słupkowej.

Archeolodzy dokonali odkryć w tym regionie, z epoki brązu i żelaza. Z przedmiotów metalowych znaleziono groty strzał i rak żelazny. Odnaleziono ciekawą zapinkę, wykonaną z brązu, pochodzącą z V lub początku VI wieku.

W czasie okresu epoki żelaza panował wśród ludów zamieszkujących tereny radziejowskie, zwyczaj palenia zwłok. Taka forma pochówku istniała zapewne, jeszcze w czasach wczesnopiastowskich do połowy XIII wieku. Możliwe, że w tej epoce powstał gród obronny, ludność stała się społeczeństwem feudalnym. Stopniowo zaczęli pojawiać się rzemieślnicy, zajmujący się obróbką drewna, tkactwem, garbarstwem, obróbką kości i rogu, kowalstwem, odlewnictwem, złotnictwem i innymi. Podstawą gospodarki wczesnośredniowiecznej było rolnictwo, bartnictwo, rybołówstwo, myślistwo i zbieractwo. Zaczęto uprawiać drzewa owocowe, kwiaty i warzywa, powstawały pierwsze młyny wodne. Zwyczaj kremacji zmarłych zastąpił obrządek pogrzebowy. Takie przemiany zmieniły wieś-osadę Radziejów w miasto, w XIII wieku. Radziejów stał się cennym dla Piastów miastem, przez które przebiegały szlaki handlowe. Wkrótce pojawiły się w mieście kościoły i zamek. Przygraniczne miasto kujawskie spełniało funkcję wojskowe i sądownicze, odgrywając w Polsce dzielnicowej ważną rolę strategiczną i propagandową w wojnie z Zakonem Krzyżackim i Czechami.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: L. Gabałówna, A. Nowakowski, Wykopaliska w Radziejowie w 1960 r., Z. Wojciechowski, Państwo polskie w wiekach średnich, dzieje ustroju, s. 247; M. Borucki, Ziemia Kujawska pod względem historycznym, jeograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, s. 208-209; S. Weyman, Cła i drogi handlowe w Polsce piastowskiej, s. 105; B. Krygowski, Geografia fizyczna niziny Wielkopolskiej, s. 16; T. Lalik, Geneza sieci miasteczek w Polsce średniowiecznej, s. 116. Fot. Kopiec pod Płowcami lata 30-te XX w. ze zbiorów Z. Krysiaka.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz