środa, 5 grudnia 2018

Odbudowa Radziejowa po II wojnie światowej


W styczniu 1945 r. mieszkańcy Radziejowa byli znów wolni. Przed ludnością kujawską stanęło ważne zadanie odbudowy miasta, gospodarki i kultury. Już 12 lutego 1945 r. wybrano miejską Radę Narodową liczącą 16 członków. W marcu 1945 r. wybrano Kolegium Zarządu Miejskiego, z burmistrzem Józefem Jadachem na czele.  Władze musiały odbudować i naprawić zniszczone w czasie działań wojennych domy i budynki gospodarcze. W Radziejowie na 295 budynków mieszkalnych, 43 zostały zniszczone i uszkodzone. Ponad 20 % budynków gospodarczych nie nadawała się do pracy i została zburzona, na 365 obiektów – 108 zburzono. Również miejscowa szkoła wymagała remontu, co nastąpiło 5 lutego 1945 r.

Ciężkim zadaniem dla władz miasta było uruchomienie olejarni i młyna elektrycznego. Ostatecznie udało się wznowić działalność zakładów 15 maja 1945 r. Do grudnia 1945 r. uruchomiono także działalność handlową 40 sklepów różnych branż, w tym: koloniolno-spożywcze 14 sklepów, wyrobów tytoniowych 2 sklepy, wikliniarskie 1 sklep, warzyw i owoców 2 sklepy.

Uruchomiono także zakłady rzemieślnicze: blacharskie, dekarskie, krawieckie, fryzjerskie, kowalskie, stolarskie, szczotkarskie, kominiarskie, kołodziejskie, malarskie, szewskie, zegarmistrzowskie, ślusarskie i siodlarskie.

Władze odbudowały także drogi, przełożono bruk na ulicy 1 Maja, na rynku postawiono nowe ławy, przy rzeźni dobudowano flaczarnię, przy ulicach pojawiły się dziesiątki drzew, utworzono szkółkę leśną, uchwalono budowę biblioteki, otwarto szkołę podstawową, gimnazjum, publiczną szkołę średnią zawodową oraz przedszkole. Miejska Rada Narodowa w 1946 r. przeznaczyła także spore fundusze na opiekę społeczną i bezpieczeństwo publiczne, jednak w tym roku najwięcej pieniędzy z budżetu miasta wydano na odbudowę dróg i placów budowy, a także na oświatę. Utworzono także ogrody działkowe na obszarze 19 ha ziemi. W roku 1947 r. został otwarty przytułek dla starców, łaźnia, a rzeźnię miejską otoczono ogrodzeniem. Powstał także Ośrodek Zdrowia na terenie Radziejowa zatrudniający lekarza i pielęgniarkę.

Wkrótce na terenie miasta zaczęły działać: Koło Łowieckie, Chór Cecyliańskiego, Towarzystwo Śpiewu im. Stanisława Moniuszki, Koło Społecznego Komitetu Radiofonizacji Kraju, Związek Samopomocy Chłopskiej, Oddział PCK, ZHP przy gimnazjum i szkole powszechnej, Związek Zawodowy Pracowników Drogowych w Radziejowie, Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Spożywczego, Pracowników Spółdzielczych, Prywatnych Kupców, Stowarzyszenie Ogródków Działkowych, Caritas, Komitet Opieki Społecznej, Ochotnicza Straż Pożarna i wiele innych instytucji kulturalnych, oświatowych i społecznych.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: Monografia powiatu włocławskiego, Włocławek 1968, B. Głębowicz, Wyzwolenie powiatu i kształtowanie się władzy ludowej w latach 1945-1947, s. 115; B. Dolata, Wyzwolenie Polski 1944-1947, Warszawa 1966, s. 346; B. Gębowicz, Zarys dziejów i działalność Pomorskiego Okręgu związku Nauczycielstwa Polskiego 1920-1966, Warszawa 1969, s. 117-120; S. Turowski, Działalność władz miejskich i życie gospodarcze Radziejowa w latach 1945-1948, Bydgoszcz 1982; fot. Młyn parowy 1930 r. Radziejów, ul. Brzeska [z:] fotopolska.eu

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz