Tablice pamiątkowe w Ostrowie nad Gopłem

Tablica w kościele. W kościele pod wezwaniem św. Mateusza w Ostrowie nad Gopłem, zawieszona jest tablica pamiątkowa na cześć księdza Mieczysława Strehla, proboszcza tej parafii w latach 1919-1939 r. Ksiądz urodził się 1 stycznia 1887 r. zginął śmiercią męczeńską 21 lutego 1941 r. w obozie koncentracyjnym Dachau.

Tablica na murach kościoła. Na pamiątkę żołnierza z 1831 roku Ignacego Modlińskiego, właściciela Walentynowa, ur. w 1807 roku, zm. 2 marca 1873 roku.

Tablica Trzcińskich na murach kościoła. Tadeusz Gedeon Trzciński herbu Rawicz (ur. 24 lutego 1764 - zm. 17 sierpnia 1799 w Bydgoszczy) – stolnik bydgoski w latach 1744-1789, łowczy inowrocławski w latach 1722-1774, poseł województwa brzeskokujawskiego na Sejm Czteroletni, starosta kruszwicki w latach 1789-1793. Jadwiga Trzcińska (1867--1949) z domu Lniska, herbu Ostoja Pruska żona Tadeusza Trzcińskiego.

Tablice na cmentarzu. Na cmentarzu w Ostrowie znajduje się krypta, w której pochowani są Trzcińscy. Na krypcie, od wewnątrz wiszą cztery tablice. Dwie pierwsze od lewej strony poświęcone są; Helenie z Prądzyńskich (1855-1908), Tadeuszowi (1873-1912) i Józefowi Trzcińskiemu (1841-1918). Z prawej strony wiszą tablicę poświęcone: Juliuszowi Trzcińskiemu (zm. 1939 r.) i Janowi Prandota-Trzcińskiemu (1915-1976). Trzcińscy brali udział w powstaniu wielkopolskim. Wszystkie ostrowskie tablice są w jasnych kolorach, przeważnie w bieli na marmurowych solidnych tablicach, litery w kolorze czerni.

Józef Trzciński - ziemianin, działacz społeczny i narodowy, powstaniec wielkopolski. Urodzony 25 października 1888 roku w Ostrowie nad Gopłem. Rodzicami jego byli Józef i Helena z Prądzyńskich. Po studiach rolniczych poświęcił się pracy na roli. W 1913 roku pruska komisja kolonizacyjna wywłaszczyła go z jego majątku w Kołdrąbiu. W następnym roku kupił majątek Świerkówiec koło Mogilna. Tu dużo czasu poświęcał pracy społecznej. Stał się członkiem a następnie prezesem Kółka Rolniczego w Mogilnie. Brał bezpośredni udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919, pełniąc funkcję przewodniczącego Rady Robotniczej, członek Rady Robotniczo-Żołnierskiej oraz wiceprzewodniczącego Powiatowej Rady Ludowej w Mogilnie. Z chwilą wyzwolenia organizował polskie urzędy, administracje i szkolnictwo. W latach 1920-1922 był radcą w Ministerstwie b. Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu. W okresie międzywojennym pełnił obowiązki prezesa Kółka Rolniczego, prezesa Rady Nadzorczej Banku Ludowego, członka Wydziału i Sejmiku Powiatowego, członka Rady Nadzorczej Spółdzielni "Rolnik", Rady Powiatowej w Mogilnie i Rady Głównej Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych w Poznaniu, członka zarządu Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" i zarządu Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Mogilnie oraz wiceprezesa Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu. Działacz antysanacyjny. Prezes powiatowy i wiceprezes wojewódzki Chrześcijańskiej Demokracji. Po utworzeniu Stronnictwa Narodowego prezes powiatowy tej partii. Przyczynił się do znacznego rozwoju kółek rolniczych na Kujawach Zachodnich i Pałukach. Udzielał się również w organizacjach charytatywnych. Był m.in. członkiem Powiatowego Komitetu do Walki z Bezrobociem i przewodniczącym zarządu powiatowego Kasy Chorych. W 1936 roku ofiarował część swojej ziemi na boisko sportowe. W tym samym roku ożenił się z Wandą Filisiewicz z Mogilna. W swoich wystąpieniach publicznych zwracał uwagę na niebezpieczeństwo grożące Polsce ze strony Niemiec. Za antyhitlerowską działalność został przez Niemców aresztowany, a następnie dnia 9 listopada 1939 roku zamordowany w lasach miradzkich koło Strzelna.

Podpułkownik Kazimierz Trzciński - oficer urodził się w rodzinie ziemiańskiej 21 lipca 1891 r. w Popowie nad Gopłem. Syn Tadeusza i Jadwigi z domu Lniskiej. Po ukończeniu Szkoły Rolniczej w Szamotułach, studiował rolnictwo w Krakowie i Monachium. Z chwilą wybuchu I wojny światowej został powołany do armii niemieckiej. Walczył na froncie zachodnim. W końcu grudnia 1918 roku przybył do Poznania, gdzie wziął udział w pierwszych akcjach zbrojnych Powstania Wielkopolskiego. Następnie został przydzielony do organizującego się sztabu dowództwa głównego w Poznaniu. W lutym 1919 roku awansował do stopnia porucznika. Z kolei mianowany został dowódcą dywizjonu 18 Pułku Ułanów Pomorskich. W okresie międzywojennym służył w 3 Pułku Strzelców Konnych w Wołkowysku, 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich w Wilnie oraz w 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie. Był prezesem Gnieźnieńskiego Towarzystwa Jeździeckiego. W ostatnich latach okresu międzywojennego gospodarował rodzinnym majątkiem Popowo. Okres II wojny światowej spędził w obozach internowanych oficerów polskich na Węgrzech, a następnie w Austrii i Niemczech. Odznaczony został Krzyżem "Virtuti Militari" Krzyżem Walecznych, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Niepodległości, Medalem "Polska Swemu Obrońcy" i innymi odznaczeniami wojskowymi i cywilnymi. W 1973 roku mianowany na stopień podpułkownika za udział w Powstaniu Wielkopolskim. Zmarł we wrześniu 1979 roku we Wrocławiu, pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu w Ostrowie nad Gopłem.

Juliusz Trzciński – ziemianin, działacz społeczny i polityczny. Urodził się 26 sierpnia 1880 roku w Ostrowie nad Gopłem w byłym powiecie inowrocławskim. Syn Józefa i Heleny z domu Prądzyńskiej. W 1906 roku uzyskał tytuł doktora nauk ekonomicznych na Uniwersytecie w Monachium. Mieszkał w Ostrowie. W okresie Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 członek Powiatowej Rady Ludowej w Strzelnie. W 1921 roku został ministrem Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu. Jego żoną była Antonina Kurnatowska. W okresie międzywojennym poseł do Sejmu Ustawodawczego w Warszawie, członek Wydziału Powiatowego w Strzelnie i Sejmiku Wojewódzkiego w Poznaniu. Był też członkiem Kółka Rolniczego i Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Ostrowie nad Gopłem. Prezes Rady Nadzorczej Spółdzielni „Rolnik” w Kruszwicy, członek Rady Nadzorczej Państwowego Banku Rolnego, członek zarządu Wielkopolskiej Izby Rolniczej w Poznaniu i patron Kółek Rolniczych w Wielkopolsce. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Polonia Restituta i Odznaką związkową Towarzystwa Powstańców i Wojaków. Z 12 na 13 października 1939 roku został przez Niemców rozstrzelany w lasach koło Gniewkowa.

Jan Prandota Trzciński – ur. 1915 r., porucznik rezerwy 15 Pułku Ułanów Poznańskich, uczestnik „kampanii wrześniowej”, obrońca Warszawy 1939 r., dostał się do niewoli, osadzony w obozie w Waldenberg. Odznaczony krzyżem: „Virtuti Millitari”, dwukrotnie odznaczony „Krzyżem Walecznych” i wieloma innymi odznaczeniami bojowymi. Reprezentant kadry wioślarskiej. Zmarł w 1976 r.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródło: B. Grabowski, Przewodnik po miejscach pamięci gminy Kruszwica, Kruszwica 2018, http://www.sejm-wielki.pl/b/zi.5.77.r6a4 Fot. B. Gra