Jednym
z największych rodów zamieszkujących okolice Kruszwicy są
Leszczyce. Siedzibą tej znamienitej rodziny był Ostrów nad Gopłem.
Leszczyce ostrowscy używali przydomka Kiwała, od przydomka Jana
Kiwały z Ostrowa. Posiadali oni dobra w parafii Ostrowo, już od
1299 r. Były to w XIV i XV wieku wsie: Ostrowo, Popowo, Brześć,
Pścino, Gocanowo (pow. radziejowski), Police, Choceń, Mirogniewice
i Bogusławice, a także zaginione dziś Kokoszyce, Więckowice,
Złotowo i tonie jeziora na Gople. W XIV wieku pisał się z tego
rodu Maciej sędzia brzeski, ojciec Gerwarda z Ostrowa, biskupa
włocławskiego i Stanisława Kiwały sędziego brzesko-kujawskiego.
W XV wieku dobra były podzielone między członków rodu Leszczyców.
W Gocanowie siedziało 4 braci stryjecznych (XV wiek)., a w części
Ostrowa, Popowa, Wielkim Lubstowie i w Brześci dziedziczył
podczaszy inowrocławski Mikołaj (1406-1409). Potomkowie owego
Mikołaja jeszcze bardziej podzielili majątek. W 1436 r. Leszczyce z
Ostrowa przeprowadzili między sobą dział braterski, w efekcie
którego Wilk otrzymał część w Ostrowie zwaną Sgwarzen, Jan –
łany sołtysie, Maciej – grunt w Popowie, jednak bez dworu.
Wilkowi ponadto przypadły w udziale Rożniaty, a Janowi i Maciejowi
– Lubstowo. Podzielili się również ziemią zagrodników w
Popowie i Pokrzywkach. Mieli siostrę, której zobowiązali się
płacić 5 grzywien na Boże Narodzenie. Ostrów w połowie należał
do króla, druga część była podzielona. Majątki należące do
Leszczyców znajdziemy także w Procyniu w parafii Gębice, ta gałąź
rodziny wywodziła się od Przezdrzewa kasztelana kruszwickiego w
latach 1332-1339 – jak podaje J. Bieniak. Przezdrzew miał synów:
Grzymisława z Procynia i Ryszewka oraz Tomislawa i Pawła, także
dziedziczących w Procyniu. Bracia w późniejszym czasie posiadali
także Załachowo i Brzyskorzystew, nabywając te wsie poprzez
zamianę z klasztorem trzemeszeńskim za Ryszewko. Jednym z bardziej
znanych dzidziców Procynia był Piotr h. Leszczyc, znany z dokumentu
w 1449 r. W 1442 r. czwartą część procynia posiadał Paweł z
Osowca nieznanego herbu.
Opracowanie
Bartłomiej Grabowski, ź: Z Dziejów Pogranicza Kujawsko-Pomorskiego
III, Strzelno-Kruszwica 2015, pod red. D. Karczewski i M.
Wilczak-Karczewskiej, publikacja J. Karczewska pt. Rody rycerskie w
okolicy Kruszwicy i ich majątki w późnym średniowieczu, s. 44-45;
Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XII-XV wieku, s. 66. J. Karczewska,
własność szlachecka na pograniczu wielkopolsko-kujawskim, s.
48-49; J. Bieniak, Przezdrzew z Ostrowa, Polski Słownik
Biograficzny, t. 29, Wrocław 1986, s. 42. Fot. Herb rodu Leszczyców
w fasadzie pałacu Radolińskich w Jarocinie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz