Ks. Kasper Pasztalski (1841-1911). Parafia w Ostrowie koło Kruszwicy

Ks. Kasper Pasztalski, tajny misjonarz w okresie Kulturkampfu, proboszcz parafii Ostrowo nad Gopłem, długoletni członek i sekretarz Komitetu Towarzystwa Pomocy Naukowej im. K. Marcinkowskiego, prezes Kółka Rolniczego, członek Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, duszpasterz na wychodźstwie.

Urodził się 8 I 1841 ( H. Łada pisał że ksiądz Gaspar - Kasper Pasztalski urodzi się w 1940 r.) w Poznaniu, w rodzinie rzeźnika Jana i Franciszki z Molińskich. Uczył się początkowo w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, następnie w Gimnazjum w Trzemesznie. Do parafii w Ostrowie koło Kruszwicy, przybył w 1886 roku. Seminarium skończył w 1877 roku. Do 10.10.1886 r. administrował parafią w Ostrowie. Proboszczem został 11.10.1886 r. Od 1891 do 1911 sprawował funkcję prezesa Kółka Rolniczego w Ostrowie. Pochowany na cmentarzu ostrowskim, przy wejściu. Zmarł 3 listopada 1911 r.

Parafia św. Mateusza i św. Walentego Ostrowo

Wieś wzmiankowana w 1299 r. jako własność arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba. W latach 1357-67 należała do Stanisława z Ostrowia, sędziego kujawskiego.

Jest to jednonawowy, ceglany kościół wybudowany w 1325 roku w stylu późnogotyckim z fundacji właścicieli Ostrowa.

W XV wieku z powodu pożaru został on przebudowany. W czasie potopu szwedzkiego budynek ponownie spłonął. Odbudowano go w latach 1720-1724 dzięki ówczesnemu właścicielowi dóbr chorążemu bydgoskiemu Józefowi Rudnickiemu. Nabrał on wówczas cech barokowych. Kolejna restauracja miała miejsce w 1886 roku. Jest to kościół z wyodrębnionym, kwadratowym, zamkniętym prezbiterium, nawą w kształcie prostokąta oraz kruchtą od strony zachodniej stanowiącą prawdopodobnie pozostałość po rozebranej wieży.

Parafia posiada w zbiorach księgi metrykalne od 1805 r. Proboszczami w par. pw. św. Mateusza od 1945 r. byli: ks. Błażej Wolanin (1945-50 r.); ks. Czesław Majchrzak (1951-53); ks. Edmund Ruta (1945-62); ks. Władysław Kierzek (1962-72); ks. Tadeusz Zieliński (1972-1997); ks. Bogdan Trzaskawka od 1997 r.

Parafia liczy 720 wiernych. Święto parafialne przypada 21.IX, a codzienna adoracja 5.III. Ostatnia wizyta kanonika 2003 r. Cmentarz n. Gopłem, zał 1835 r.

Barokowe i regencyjne wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII i XIX wieku. W ołtarzu głównym mieści się figura Matki Boskiej. W pobliżu kościoła znajduje się zabytkowy cmentarzzałożony w 1835 roku. Spoczywają tutaj we wspólnym grobowcu dawni właściciele Ostrowa i Popowa: Kazimierz Trzciński (podpułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, kawaler Virtuti Militari oraz Polonia Restituta, odznaczony: Krzyżem Walecznych, Krzyżem Wielkopolskim, Krzyżem Powstańczym oraz Krzyżem Niepodległości, ostatni właściciel Popowa), ksiądz Tadeusz Trzciński (profesor doktor teologii), Józef Trzciński (ziemianin), Jan Prandota Trzciński (porucznik rezerwy XV Pułku Ułanów Poznań, uczestnik kampanii wrześniowej, obrońca Warszawy w 1939 roku, więzień oflagu Waldenberg, kawaler krzyża Virtuti Militari, dwukrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, a także innymi odznaczeniami bojowymi, reprezentant kadry wioślarskiej). W grobowcu znajduje się również epitafium ku czci Juliusza Trzcińskiego (minister Dzielnicy Pruskiej, poseł na sejm konstytucyjny, prezes Związku Obrony Kresów Zachodnich, rozstrzelany w lasach gniewkowskich pod Inowrocławiem 13 października 1939 roku, ciała nie odnaleziono), spoczywa także Helena z Prądzyńskich.

Źródło:

1. http://www.wtg-gniazdo.org/ksieza/main.php?akcja=opis&id=3356
2. Dziennik Kujawski 1895.04.30 R.3 nr 97

3. http://www.wbc.poznan.pl/Content/197943/biblreg20087.pdf

4. Fotografie zbiory prywatne oraz ze strony Parafii w Ostrowie
5. Z nad Gopła. W: Dziennik Kujawski nr 178 z 8.VIII.1894 r.
6. Parafialna Księga Zgonów w Ostrowie n. Gopłem z 1911 r.
7. Trzeciego Maja w Ostrowie n. Gopłem: Wielka uroczystość poświęcenia sztandaru Kółka Rolniczego. W: Dziennik Kujawski nr 104 z 5.V.1928 r.