Kruszwickie kamienice - Rynek 6

Budynek z około 1908-1910 roku, czyli obecna forma zapewne w początkach XX wieku. Budynek o cechach eklektycznych (neobarok). Zbudowany na miejscu pierwotnego. W 1810 roku działka zabudowana. W 1910 roku stał dom mieszkalny, stajnia ustęp, podwórze i ogród domowy. 

W 1929 roku pozwolenie na budowę budynku gospodarczego otrzymał właściciel. W 1846 roku  Schneider Jackob, 1865 - 1881 Konikus Adalbert von Kozlowski, 1897-1903 Peter i Cecilie Okoniewski, od 1903 roku szewc Józef Osiński, 1911 roku rzeźnik Julius Schwarz, 1922 roku rolnik Marcin Bugalski, 1928 roku Kulpiński Władysław.

Budyne usytuowany przy wschodniej pierzei drogi Rynku. Zwrócony frontem na zachód. Założony na planie litery U. Murowany, tynkowany, podpiwniczony. Dwu i półkondygnacyjny, pięcioosiowy od frontu. Dach kolankowy, kryty dachówką. W parterze, na lewej osi skrajnej - kryta brama wjazdowa, wiodąca na podwórze.

Brama i witryna sklepowa, wyznaczająca prawą, skrajną oś - zamknięte są łukiem odcinkowym. Pozostałe otwory okienne parteru i piętra są prostokątne, z tym, że skrajne okna na piętrze są trójdzielone. Natomiast okna poddasza, o charakterze nasardowym - półkoliste na skrajach, mają zróżnicowane zwieńczenia w i układzie alternacyjnym. Naroża budynku zaakcentowane są pozornymi ryzalitami, obejmującymi jedną oś i zwieńczone są pseudobarokowymi szczytami. Podział horyzontalny wyznaczają profilowane gzymsy międzykondygnacyjne oraz nadokienniki I piętro. Zachowana stolarka drzwiowa i okienna. 

Układ wnętrza trzytraktowy. W sieni drewniana klatka schodowa z tralkami. Zachowana jedna para drzwi eklektycznych na I piętrze. Strony masywne. Piwnice sklepione odcinkowo na dźwigarach. Więźba drewniana, o konstrukcji kolankowej. Oficyny z tego samego okresu.

Oprac. B. Grabowski, źródła; Państwowe Biuro Notarialne, Inowrocław, Księgi Wieczyste miasta Kruszwicy, T. I, nr 13, Woj. Biuro Geodezji i Terenów Rolnych, Oddział Inowrocław, Akta katastr. miasta Kruszwicy, WAPOT Inowrocław, Akta miasta Kruszwicy; Studium urbanistyczno-konserwatorskie, PKZ Toruń, 1977 rok, fot. T. II, neg. 6605/14, fot. kolorowa współcześnie 2024 r, autor.