niedziela, 6 stycznia 2019

Cmentarz parafialny w Kościelcu Kujawskim


Do połowy XIX w. mieszkańcy chowali swych bliskich na cmentarzu przy kościele. Nie wiele zachowało się grobów z tego okresu. Przy kościele znajdują się grobowce miejscowych proboszczów księdza Alfreda Ponińskiego (1840-1915), szambelana papieskiego, dziekana inowrocławskiego, działacza społecznego, księdza Zygmunta Wierzbickiego (1877-1940), zmarłego w obozie w Oranienburgu w czasie wojny oraz hr. Plater-Zyberków, właścicieli ziemskich. 

Na cmentarzu, widoczna jest na wzniesieniu, figura kamienna św. Jana Neopmucena z XVIII w. oraz krzyż wystawiony w 1968 r.

Nowszy cmentarz znajduje się kilkaset metrów od kościoła, przy drodze prowadzącej do Pakości. Cmentarz został benedykowany w 1858 r., a poświęcony w 1873 r. przez księdza Alfreda Ponińskiego. Z 1875 r. pochodzi cmentarna kaplica. Na cmentarzu znajdują się groby Kazimierza Glempa z Rycerzewa (1895-1950 ojca Prymasa Polski) i XIX-wieczna mogiła-grobowiec rodu Hoppe, administratorów okolicznych majątków ziemskich i działaczy kółek rolniczych. 

Antoni Hoppe (1844-1913) był powstańcem styczniowym., jego syn Józef 91886-1939), działacz kół rolniczych, został zamordowany przez Niemców w czasie „krwawej nocy” 22/23 października 1939 r. w inowrocławskim więzieniu.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: archiwum Archidiecezjalne w Garchiwum Diecezjalne we włocławku: księgi konsystorskie, ks. 1  i ks. 2: sygn. 105 i 106; Archiwum parafii w Kościelcu; Akta konsystorza generalnego Arcybiskupiego A. cons, Wizytacja Archidiakonatu kruszwickiego 1582-1597 sygn. E 1 k. 16; wiz. 1699 sygn. E 7 k. 44-45; wiz. 1722-1733 sygn. E 9 b k. 148-156; wiz 1743 sygn. E12; wiz. 1763 sygn. E 16, s. 57-58; wiz. 1780 sygn. E 19, k. 248-293; A. Boniecki, herbarz polski, t. 1, Warszawa 1899; z. Czapla, kościół w Kościelcu, piast z 25 grudnia 1932 r., J. Fogel, kościoły wielkopolskie i kujawskie przed 150 laty, Przewodnik katolicki nr 10 z 9 marca 1997 r., Z. Guldon, Lokacje miast kujawskich i dobrzyńskich w XIII-XVI w., Ziemia Kujawska, t. 2, 1968, s. 19-46., inowrocławski Słownik Biograficzny pod re. e. Mikołajczaka, z. 2, Inowrocław 1994; z. 3, Inowrocław 1997;K. Hewner, Kościół św. Małgorzaty w Kościelcu Kujawskim, 800 lat historii, Inowrocław 1998;  W. Kowalenko, Grody i osadnictwo grodowe Wielkopolski wczesnohistorycznej (od VII do XII w.), Poznań 1938 r., S. Leigeber, kościeleccy herbu Ogończyk, nagły upadek magnackiego rodu w końcu XVI w., Geneologia, t. 4, 1994, s. 47-54; H. Łada, Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939, Inowrocław 1984; J. Łepkowski, o zabytkach Kruszwicy, Gniezna, Krakowa oraz Trzemeszna, Rogoźna, Kcyni, Dobieszewka, Gołańczy, Żnina, Gąsawy, Pakości, Kościelca, Inowrocławia, Strzelna i Mogilna, Kraków 1866; fot. wikipedia.pl.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz