Początek epoki żelaza w Polsce datuje się około połowy VII w. p.n.e. Na Kujawach żelazo pojawia się dość późno w stosunku do reszty regionów. Widoczny wzrost zamożności mieszkańców Kujaw wiązać można z solowarstwem. Odparowanie solanki, z licznych na Kujawach naturalnych słonych źródeł, nie było procesem skomplikowanym. Popyt na sól, także w handlu z odległymi odbiorcami był nieograniczony.
Rozwój kultury łużyckiej na Kujawach zachwiała migracja Celtów, która utrudniała handel z centrami żelaza.
Zajęcie przez Scytów Kotliny Węgierskiej odcięło Kujawy od karpackich ośrodków produkcji brązu. Tereny Wielkopolski i Pałuk stały się obszarem penetracji ludności wschodnio pomorskiej. Miało to wpływ na przekształcenie się kultury łużyckiej w nowe struktury cywilizacyjne, przy zmniejszonym potencjale gospodarczym i ludnościowym.
W drugiej połowie II w. p.n.e. kultura łużycka przekształciła się ostatecznie w nową strukturę cywilizacyjną, zwaną kulturą przeworską. Tradycje kulturowe na Kujawach kontynuowała grupa kruszyńska kultury przeworskiej. Mimo bezpośrednich oddziaływać Celtów nie zatraciła charakterystycznej dla społeczeństw Kujaw linii rozwojowej. Wpływ celtyckiego sąsiedztwa na autochtonicznych mieszkańców Kujaw inowrocławskich przejawia się w wielu dziedzinach gospodarki i kultury duchowej. Najbardziej jest on widoczny w zakresie metalurgii żelaza. Od Celtów przejęła miejscowa ludność umiejętności przetopu żelaza z miejscowych rud darniowych oraz sposoby jego obróbki. Szybko żelazo stało się podstawowym surowcem do wyrobu narzędzi, broni a także części ozdób. Wytwarzano: siekiery, noże, gwoździe a nawet przybory toaletowe w postaci brzytew i szczypców do usuwania włosów. Z ozdob: zapinki do odzieży, agrafy. Z broni: produkowano groty oszczepów, miecze, ostrogi i okucia drewnianych tarcz.
Spory wpływ na kujawskie rolnictwo przyniosło przeniesienie technologii rolniczej od Celtów. Używali oni lepszych narzędzi, co ułatwiło obróbkę ziemi i rolnicy kujawscy uzyskiwali lepsze plony.
Kujawy leżące na skrzyżowaniu tranzytowych dróg handlowych należących do najważniejszych w Europie i obfitujących w łatwe do eksploatacji złoża soli, nie przypadkowo stały się północna celtycką baza handlową. Prawdopodobnie rejon Inowrocławia, Mątew i Kruszy Zamkowej był ważnym punktem osadnictwa celtyckiego na Kujawach. Wpływ na to miał szlak handlowy, a w zasadzie jego umiejscowienie w dolinie Noteci-Mątwy. Badacze odnaleźli wiele zabytków w tym rejonie, do bardziej znanych należy skarb złotych monet w Sławęcinku.
Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: Cz. Sikorski, Miasto na Soli, Warszawa 1988; M. Borucki, Ziemia Kujawska pod względem historycznym, geograficznym, archeologicznym, ekonomicznym i statystycznym, Włocławek 1882; A. Kośko, A. Cofta-Broniewska, Z dziejów badań archeologicznych na Kujawach, Inowrocław 1985 i W poszukiwaniu rodowodów społeczeństwa Kujaw, Inowrocław 1985.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz