Franciszek Beciński (1897-1975)

Franciszek Beciński (1897-1975) urodził się w Pilichowie na Kujawach, okolice Radziejowa, w rodzinie chłopskiej. Na świat przyszedł 5 września 1897 r. Czytać i pisać nauczyła Franciszka matka, która wychowywała w tradycji kujawskiej siedmioro dzieci. Jako 7-letni chłopiec pracował u dziadka przy pasieniu bydła. Starał się czytać wszystko co udało mu się zdobyć, szybko stało się to jego pasją. Gdy skończył 14 lat został czeladnikiem u mistrza kowalstwa w Sędzinie. Kiedy wszedł w wiek dojrzałości, około 5 lat od rozpoczęcia nauki rzemieślniczej, założył własną, niewielką kuźnię w rodzinnej wsi. Służył w wojsku, a kiedy wrócił w 1921 r., pożyczył pewną sumę, zakupił 3 morgi ziemi i założył nowa kuźnię. Ożenił się ze Stanisławą Kryszak.

Brał czynny udział w życiu wsi, dołączył do Koła Rolniczego, Koła Samokształcenia, był także członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej. Od 1922 r. do około 1932 r. pracował społecznie w bibliotece. W Kole Zw. Młodzieży Wiejskiej w Byczynie brał udział w występach teatralnych, dyskusjach o książkach, prelekcjach o rolnictwie. Wspólnie z Janem Przybyszewskim – kierownikiem szkoły, Franciszek Beciński wydawał gazetę. We wsi powstała Ochotnicza Straż Pożarna, a w 1925 r. także Kasa Oszczędnośiowo-Pożyczkowa, w której Franciszek był prezesem.

Poza pracą społeczną, zarobkową i życiem rodzinnym, Franciszek Beciński zajmował się także „uprawą” poezji. Pisaniem wierszy zajmował się już od wielu lat, ale dopiero w 1927 r. jego twórczość została wydrukowana w „Dzienniku Kujawskim”, w numerze znalazł się wiersz i nowelki. W trudnych latach kryzysu gospodarczego Franciszek i Stanisława, a także trójka ich dzieci: Adam, Henryk i Wanda przeżyli utrzymując się głównie z 3,5 hektarowej gospodarki i kuźni. Z wybuchem II wojny światowej dołączył do ochotników – grupy rezerwy, by bronić ojczyzny. Po powrocie do domu – Pilichowa – zastał Niemców. W czasie okupacji pracował w cukrowni w Dobrem. Rodzina Becińskich pomagała ukryć się wielu ludziom w czasie wojny. Franciszek dostarczał im dokumenty, aby umożliwić im ratunek. 

Po wojnie w 1946 r. został prezesem Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Osięcinach, później wrócił do pracy w cukrowni. Synowie podjęli naukę, starszy w Toruniu, młodszy uczył się zawodu. W 1957 r. rodzina doczekała się nowego – murowanego domu, we wsi pojawiło się światło-prąd, wszystko sprzyjało poecie w odrodzeniu pracy pisarskiej. W tym czasie uruchomił także kuźnię. W 1963 r. odbył się jego wieczór autorski w Radziejowie, Polskie Radio nadało opracowaną przez Annę Jachinę audycję o kowalu-poecie, a Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne przyznało mu stypendium literackie. Franciszek Beciński zaczął pisać na nowo – powstały pamiętniki i wiersze. W 1967 r. Radziejów obchodził 40-lecie twórczości literackiej i 70-lecie urodzin poety-kowala z Kujaw. Duży udział w organizacji święta pisarza miały Towarzystwo Miłośników Kujaw i Polskie Radio, a także Wydział Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy.

Kujawski twórca zmarł 3 lipca 1975 r., w wieku 78 lat. Zostawił po sobie ogromny dorobek literacki – tylko w okresie przedwojennym ukazało się w czasopismach blisko 600 utworów, z czego połowę stanowiły wiersze. Najbardziej znane tomiki: „Modraki i maki z kujawskich równin”, „Liść z polnej gruszy” i „Melodie ziemi’. Znamy Becińskiego także z „Wesele na Kujawach” z 1935 r. Pamiątki po pisarzu można znaleźć w Muzeum w Inowrocławiu i Radziejowie, gdzie jego imię nosi Biblioteka Publiczna, a także szkoła w Pilichowie. Jest patronem konkursów recytatorskich organizowanych przez Radziejowski Dom Kultury. Patronuje także wydarzeniom literackim w Radziejowie organizowanym przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Radziejowie.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: Dobrzyńsko-Kujawskie Towarzystwo Kulturalne i Towarzystwo Miłośników Kujaw w Radziejowie, Frnaciszek Beciński, Wesele na Kujawach, pod red. J. Schab i J. Kalafus, Włocławek 1996; B, Krzyżaniak, A. Pawlak, J. Lisakowski, Kujawy, cz. I – teksty 1974, cz. II – melodie 1975, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków; J. Klimaszewska, Kujawy, Stan badań etnograficznych, Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Toruń 1981.