Strony

STRONY

niedziela, 29 stycznia 2023

Karol Alberti - malarz Kujaw i Wielkopolski

Karol Alberti – przybyły z Niemiec artysta, wg historyków malarz z Darmstadt w służbie księcia heskiego Ludwika X, ur. na początku XIX w. i żyjący do lat 70-tych tego wieku.

Fara poznańska 1795 r. K. Alberti

Jeden z najbardziej tajemniczych autorów widoków Poznania z końca XVIII wieku. Nie są znane daty urodzenia i śmierci  artysty. Nie wspomina też o nim żadna encyklopedia, leksykon czy też inne poważne źródło (niemieckie i francuskie z początku XX wieku). Wiadomo tylko, że był nadwornym malarzem i towarzyszem podróży landgrafa Ludwika X po  Brandenburgii, Saksonii, Pomorzu, Śląsku  i Prusach Południowych.

Przypisuje mu się dzieła z Kujaw i Wielkopolski, z miast Trzemeszna, Strzelna, Gniewkowa i Inowrocławia. Obraz inowrocławski to gwasz kościoła NMP, najstarszy zachowany wisok tej świątyni (MN w Poznaniu), ukazujący ją w stanie z końca XVIII w., kiedy to ówczesny proboszcz Michał Pietryróg-Wochelski odbudował zapadniętą wschodnią ścianę prezbiterium i płd. wieżę, a także ozdobił obie wieże cebulastymi hełmami.

Niektóre źródła donoszą o Karolu Alberti’m, ale informacje w nich zawarte nie mogą dotyczyć osoby autora widoków Poznania, Warszawy i innych miejscowości. Wskazują na to tematy prac (portrety, batalistyka) jak i data urodzenia (początek XIX wieku).


Źródła: Aleksander Kraushar  „Widoki Warszawy i jej okolic, Karola Alberti’ego, malarza nadwornego hessko-darmstadzkiego ze schyłku XVIII wieku”, wydanej w 1912 roku w Warszawie, nakładem Towarzystwa Miłośników Historyi.Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa; Aniela Koehlerówna  „Sprawozdanie z wystawy pamiątek wielkopolskich w 1910 roku w Poznaniu w Muzeum Cesarza Fryderyka” zamieszczone w Gazecie Lwowskiej nr 239.; Sprawozdanie Towarzystwa Historycznego prowincji poznańskiej, (Zeitschrift der historischen Gesellschaft fur die Provinz Posen ). Rocznik II.

sobota, 14 stycznia 2023

Historia podniebnego sportu - 25 lat Oddziału PZHGP w Kruszwicy

 


Link do książek: książki o Kruszwicy

Sezon u hodowców gołębi pocztowych trwa od maja do września. Co roku odbywają się mistrzostwa rejonowe poszczególnych oddziałów Hodowców Gołębi Pocztowych. W tym okresie ptaki pokonują dystans od 100 do 800 km. Rywalizacja polega na jak najszybszym pokonaniu tej odległości. Wypuszczone z dużych odległości zawsze wracają do domu, do swojego gniazda.

Hodowla gołębi jest trudna i droga. Najdroższe gołębie na świecie sprzedawane były w kwotach kilkuset tys. złotych. Ptaki są wybredne, jedzą tylko najlepszej jakości ziarna: pszenicę i kukurydzę. Nie pogardzą też grochem, wyką czy peluszką. Jedzą również rzepak i słonecznik, ale w niewielkich ilościach. Hodowcy podają gołębią witaminy i szczepionki.

Najwięcej emocji wiąże się z lotami. Zawody gołębi odbywają się corocznie w okresie wiosenno-letnim. Zgodnie z regulaminem ptaki odbywają około 14 lotów z odległości od 100 do ponad 1000 km.

Po zakończeniu sezonu lotowego, odbywają się wystawy ptaków. Na nich ocenia się wyniki w lotach, a także ptasią urodę. Polski Związek Hodowli Gołębi Pocztowych ma 80 sędziów, którzy potrafią wybrać tzw. „Blondynki” czyli gołębie piękności, które w lotach osiągają mierne wyniki. Asy ocenia się za ich jakość upierzenia, budowę kośćca i siłę mięśni.

Kruszwicki oddział Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych ma za sobą 25 lat działalności. Odział założono w 1998 roku, jednak sami hodowcy byli zrzeszeni w innych sekcjach już wcześniej. Oddział założono co prawda już 1948 roku, niedługo po wojnie, jednak nie przetrwał on próby czasu, a członkowie z Kruszwicy przystąpili głównie do oddziału w Inowrocławiu. Siedziba mieściła się w tamtym czasie w Mątwach — dzielnicy Inowrocławia. Dziś siedziba stowarzyszenia mieści się w samym centrum miasta, niedaleko Miejsko Gminnej Biblioteki Publicznej w Kruszwicy. W świetlicy na pierwszym piętrze odbywają się zebrania PZHG.

Oddział posiada stronę internetową, na której zamieszcza aktualności związane z działalnością, lotami gołębi i nowinkami.

W czasie pracy nad książką korzystałem zarówno ze strony jak i wszelkich dostępnych materiałów źródłowych. Najwięcej informacji zamieszczonych było w „Panoramie Kruszwickiej’ oraz w „Expresie”. Kruszwicki oddział legitymujący się numerem 0394 przyciągnął hodowców nie tylko z Kruszwicy ale też z całego regionu. Zarząd z prezesem Edwardem Jałoszyńskim był bardzo pomocny przy korekcie metodycznej i źródłowej książki. Nie doszukałem się żadnej publikacji naukowej, a także innej podejmującej tematykę hodowców, a w zasadzie historii organizacji kruszwickiej. Postanowiłem więc podjąć się tego wyzwania i stworzyć materiał, który opowiadać będzie historię ludzi, którzy stworzyli organizację i ich pasji do gołębi.

Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że znajdziemy książki zootechniczne o chowie i hodowli gołębi. Po II wojnie światowej wydano zaledwie kilka książek na ten temat. W roku 1955 PWRiL w Warszawie wydało książkę J. Szumana „Gołębie”; w roku 1963 PWN w Warszawie opublikowało „Gołębie, ich rasy i hodowla” autorstwa W. Hermana. W 1968 roku ukazało się opracowanie pt. „Gołębie” J. Kellera, wydane przez PWRiL w Warszawie, a w latach 1977 i 1982 to samo wydawnictwo opublikowało dwa kolejne wydania przetłumaczonej książki Peterfi’ego „Hodowla gołębi”.

Lata 70-te XX wieku nie przyniosły wielkiego przełomu w literaturze gatunku. W 1971 roku PWRiL w Warszawie wydało książkę pt. „Hodowla gołębi pocztowych” B. Nowickiego i E. Szula, a w 1994 roku E. Szul opublikował I tom opracowania zatytułowanego „Gołębie pocztowe. Chów i hodowla”, wydanego przez Wydawnictwo MS. Ciekawa publikacja wyszła również 1996 roku w Warszawie (Wydawnictwo Rolnicze i Leśne), napisane przez trójkę naukowców: prof. dr hab Bolesława Nowickiego, dr hab. Edwarda Pawlina i prof. dr. Hab. Andrzeja Dubiela pt. „Gołębie, chów, hodowla, rasy”. Nadal brakuje opracowań związanych z historią hodowli, hodowców i samego sportu.

Na samym początku opisałem dzieje patrona hodowców gołębi — św. Franciszka z Asyżu. W następnym rozdziale opisałem sztandar organizacji kruszwickiej, jego wygląd i symbole. Idąc dalej opisałem historię pielgrzymek i delegacji hodowców gołębi na Górę św. Anny.

W kolejnych rozdziałach zamieściłem informację dotyczące wybranych podsumowań lotów gołębi sportowych. Opisałem także uroczystości 10-lecia i 20-lecia jakie miały miejsce na przestrzeni dziejów stowarzyszenia. Nie mogło zabraknąć również historii opowiedzianej przez oficera Wojska Polskiego — Leona Sionkowskiego. Kolejne rozdziały opowiadają historie kruszwickiego i światowego fenomenu jakim stał się sport z udziałem gołębi pocztowych. Na samym końcu publikacji zamieściłem biografię. 

źródło: Wstęp do książki, Historia podniebnego sportu, 25 lat Oddziału PZHGP w Kruszwicy, Kruszwica 2023.