W pierwszej połowie XX w. zaczął się proces odbudowy domów mieszkalnych i gospodarczych. Liczba budynków w mieście w 1931 r. wynosiła 260, w tym 28 nieruchomości murowanych jednopiętrowych, 217 murowanych parterowych i 15 drewnianych parterowych.
W 1933 r. istniały w Lubrańcu 3 olejarnie, których właścicielami byli Chaum Jatkowski i Bezjamin Tabaczyński. W latach 1924-1926 wybudowany został przez spółkę akcyjną młyn napędzany ropą. Jego zdolność produkcyjna wynosiła do 300 ton rocznie.
W rzemiośle zatrudnionych było 300 osób. Najwięcej było małych zakładów szewskich, krawieckich, stolarskich, rymarskich i kuśnierskich.
W 1939 r. w Lubrańcu, liczącym wówczas 2800 mieszkańców, znajdowało się 22 krawców, 23 szewców, 7 fryzjerów, 5 stolarzy i 16 rzeźników.
W 1925 r. weszła w życie ustawa „O parcelacji i osadnictwie”, na podstawie której rozpoczęto akcję wywłaszczania majątków obszarniczych w oparciu o pełne odszkodowanie dla właścicieli.
Właścicielem folwarku Lubraniec był Stanisław Grodzicki. Z jego obszaru planowano wydzielić około 11 ha gruntów pod budowę nowego osiedla mieszkaniowego. Na prośbę Rady Miejskiej Lubrańca, Wydział Powiatowy we Włocławku wstrzymał dalszą parcelację majątku aż do czasu uporządkowania terenów zabudowanych.
W niektórych dziedzinach życia gospodarczego Lubraniec odnotował znaczące sukcesy. Za taki właśnie należy uważać największą inwestycję miasta w całym okresie międzywojennym, jakim była budowa 7-klasowej szkoły powszechnej. Koszty tego przedsięwzięcia poniosły wspólnie władze Lubrańca, gmina Piaski oraz Powiatowy Komitet Budowy Szkół Powszechnych we Włocławku. Budowa szkoły przebiegała w dwóch etapach. W pierwszym, trwającym od 1922 do 1925 r., wybudowano jedno skrzydło budynku szkolnego, a w 1926 r. zakończono całą budowę, oddając szkołę do użytku.
W latach trzydziestych zbudowano także targowisko miejskie, w późniejszym czasie planowano wybudować tam trwałe ogrodzenie. Z uwagi na dużą liczbę bitych w Lubrańcu zwierząt, Magistrat projektował budowę rzeźni miejskiej.
Z inicjatywy Komitetu Budowy Domu Ludowego zbudowano w Lubrańcu Dom Ludowy o kubaturze 1680 m3. Zakończono również elektryfikację miasta, zapoczątkowaną już w 1929 r. przez przyłączenie Lubrańca do Okręgowej Elektrowni Kujawskiej we Włocławku. Zarząd Miejski planował również budowę własnej elektrowni miejskiej.
W Lubrańcu zorganizowano także Żeńską Szkołę Rolniczą, która znajdowała się na terenie tzw. „Dolnika”. Żeńska Szkoła Rolnicza w Marysinie stała się ośrodkiem folkloru kujawskiego.
W 1937 r. Zaplanowano rozbudowę ośrodków oświatowych, plany przerwał wybuch II wojny światowej w 1939 r.
Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: W. Kubiak, Szkice z dziejów Lubrańca w XX w., w Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie, t. 12, Miasta Kujaw i ziemi dobrzyńskiej w XX w., Włocławek 1998; APW WP St PW, Zmiana granic miasta Lubrańca 1921-1939, sygn. 516; Monografia powiatu włocławskiego, t. 1, s. 211; APW WPSej. W, Plany zabudowania majątku Lubraniec 1931-1936, sygn. 214; APW WPSej. W, Akta podatku drogowego 1939, sygn. 828; Z. Landau, J. Tomaszewski, Trudna niepodległość, Rozważania o gospodarce Polski 1918-1939, Warszawa 1978, s. 116; A. Grodek, I. Kostrowicka, Historia gospodarcza Polski, Warszawa 1955, s. 401-402, 438; APW AWPSej. W, W Planyzabudowania Lubraniec 1931-1936, sygn. 214; APW Wpsej. W, Plany zabudowy Lubrańca 1934, sygn. 213; APW WPSej. W, Protokoły rewizji magistratu Lubraniec 1920-1927, sygn. 499; APW WPSej. W, Protokoły rewizji magistratu Lubrańca 1920-1927, sygn. 499; „Życie Włocławka i Okolicy” r. IV, 1929, nr 3-4, s. 33; H. Adamczewska, Krótka historia Szkoły o kierunku rolniczym w Marysinie p. Lubraniec pow. Włocławek.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz