W okresie zaboru pruskiego kruszwickie ulice nie posiadały nazw. Rzecz zmieniła się dopiero po 1895 r. Jednakże w 1830 r. zaborca wprowadził częściową numerację domów biegnącą od Rynku.
W 1896 r. w dokumentacji urzędowej w Kruszwicy pojawia się pierwsza nazwa – ulica Mostowa (wiodła od rynku aż do drewnianego mostu). Przy kościele ewangelickim znajdowała się ulica Nowy Rynek, a od Nowego Rynku w stronę linii kolejowej kierowała ulica Kolejowa. Z tego okresu znane są jeszcze ulica Jeziorna oraz ulica Poprzeczna, ta druga łączyła ulicę Kolejową z Jeziorną.
W późniejszym czasie pojawiła się ulica Nowa (obecnie Przybyszewskiego), ulica Fabryczna prowadząca do Cukrowni. Odnotowano także ulicę Szkolną, która wiodła do ulicy Kolejowej, do wybudowanego w 1905 r. gmachu szkoły (obecnie liceum).
W okresie międzywojennym, tuż po odzyskaniu niepodległości w 1919 r. zmieniono niektóre nazwy ulic. Nazwę Legendarny Zaułek (najstarsza odnotowana nazwa ulicy w Kruszwicy) przemianowano na Piasta, Mostową na Zamkową, a Jeziorną na Rybacką, przy której znajdowały się faktycznie domy rybaków. Ulicę Poprzeczną nazwano Podgórną, ponieważ wiodła pod górę w kierunku ulicy Kolejowej.
Około 1919 r. na mapie Kruszwicy pojawiła się ulica Goplańska, a w 1920 r. skrócono nazwę ulicy Nowy Rynek, pozostawiając tylko Rynek, pozostawiono także nazwę Stary Rynek dla odróżnienia.
W 1928 r. ulicę Szkolną przemianowano na ulicę Jana Kasprowicza. W 1931 r. utworzono ulicę Lipową. W latach 30-tych pojawiły się również nazwy: ulica Wodna i ulica Ziemowita. Później ulice: Grodzka, Cmentarna, Kolegiacka, Wiejska, Rynkowa i Kazimierza Wielkiego (druga połowa lat 30-tych XX wieku).
Przed wybuchem II wojny światowej zmieniono nazwę ulicy Kolejowej na Powstańców Wielkopolskich, a Rynkową na ulicę Kazimierza Dratwińskiego.
W czasie okupacji Niemieckiej, okupant zmienił nazwy ulic w Kruszwicy. Ulicę Powstańców Wielkopolskich na Hermana Goeringa, Piasta, Zamkową i Rybacką zmieniono na nazwy z czasów pruskich. Rynek zmieniono na Plac Adolfa Hitlera.
Po wojnie powrócono do nazw polskich. Nie przyjęły się jednak nazwy ulic powstańców, pozostawiono ulicę Kolejową i Rynkową. W latach 50-tych XX wieku zmieniono ulice Rynek na Plac 1 Maja, Ulica Powstańców Wielkopolskich otrzymała nazwę Generała Karola Świerczewskiego, Kazimierza Wielkiego przemianowano na Portową, Grodzka na Tadeusza Kościuszki, ulicę Nową przemianowano na Marchlewskiego. Ulica Kazimierza Dratwińskiego zmieniła nazwę na Adama Mickiewicza. Pojawiły się również nowe ulice: Podzamcze i Popiela i Młyńska.
Lata 60-te XX wieku sprawiły, że na mapach pojawiły się kolejne ulice: Aleja Dworcowa, przywrócono ulicę Powstańców Wielkopolskich (dawna Fabryczna), zlikwidowano ulicę Ziemowita. Powstała ulica Niepodloegłości, Szosa Tryszczyńska, Radziejowska, Grodzka. W latach 70-tych wprowadzono ulicę Ogrodową i Polną.
Opracowanie Bartłomiej Grabowski, na podstawie artykułu J. Klimiuk, O nazwach kruszwickich ulic 1976-1978.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz