Szkoła parafialna w Strzelnie

Szkoła w Strzelnie związana była początkowo z parafią. Strzelno było dużą osada, która najpóźniej w końcu XIV w. rozwinęła się, tworząc miasto na prawie magdeburskim. Przygotowanie szkoły nie było czymś nowym dla klasztoru i prepozyta. Ze źródle wynika, że już w XV w. funkcjonowała w Strzelnie szkoła. Wskazuje na to rektor szkoły, który mieszkał domu murowanym, w 1482 r. - Adam ze Stodół.

W Klasztorze Norbertanek przebywały dziewczęta z rodzin szlacheckich, poddawane przez siostry działaniom wychowawczym, nabywały umiejętności przydatnych w życiu kobiet ich stanu.

Rektor średniowieczny wykonywał swoje obowiązki według ugody zawartej z proboszczem; w wypadku Strzelna był nim każdorazowy prepozyt. W późniejszych czasach sytuacja ta uległa zmianie. W XVIII w. obowiązek utrzymania szkoły i dyrektora spadł na barki miasta i jego mieszkańców. Burmistrz i władze miejskie były zobligowane do świadczeń w naturze i pieniądzach na ich rzecz. W zamian miał on dbać, by „dzieci w bojaźni Boskiej, tak i naukach dzieciom przyzwoitych doskonale edukował”. 

Z dokumentów wynika, że w 1584 r. rektor miejscowej szkoły był na utrzymaniu proboszcza (prepozyta), otrzymując od niego kaszę, jarzyny, ryby i inne artykuły żywnościowe. W szkole uczono się czytania, pisania, rachowania i śpiewu kościelnego. 

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła: R. Kabaciński, Historia Miasta Strzelna, Bydgoszcz 2001; A. Karbowiak, Dzieje wychowania i szkół w Polsce, t. III, Lwów 1923, s. 68; APB, Strzelno kl. B1, f. 60V; R. Kabaciński, D. Karczewski, Katalog prepozytów, s. 19-20; APB, Strzelno kl. A 92a; MHDW, t. VII, s. 54; J. Rys, Sytuacja materialna nauczycieli miejskich szkół parafialnych w Małopolsce w średniowieczu, Kraków 1993, s. 527-534; AAG, e19, f. 59V.