Józef Julian Czosnowski (1874-1939)

Józef Julian Czosnowski urodził się 14 grudnia 1874 roku w Szamotułach, w rodzinie z tradycjami patriotycznymi. Ojciec - Nikodem Czosnowski uczestniczył w powstaniu styczniowym, matka – Maria z domu Zielińska dbała o wykształcenie syna, w duchu wiary i miłości do Ojczyzny.

Mając 27 lat Julian przeniósł się do Kruszwicy (w 1901 r.). Ożenił się z Seweryną Miłowską. Za swoją działalność został uwięziony przez władzę pruską w 1914 roku i przetrzymywany w więzieniach, w Inowrocławiu i Bydgoszczy. Więzienie nie zniszczyło w nim ducha działacza społecznego, po wyjściu z aresztu, pełnił funkcję sekretarza Kółka Rolniczego w Kruszwicy. W czasie powstania wielkopolskiego był członkiem Rady Robotniczej i Rady Ludowej w Kruszwicy oraz członkiem Powiatowej Rady Ludowej w Strzelnie. Do jego obowiązków należała aprowizacja pododdziałów powstańczych walczących i stacjonujących w Kruszwicy. Organizator polskiej władzy administracyjnej w gminie Kruszwica. Komisarz obwodowy tej gminy. W 1921 roku, Ministerstwo Skarbu przyznało mu Pamiątkową Odznakę Pożyczki Odrodzenia Polski w uznaniu zasług za gorliwą propagandę tej pożyczki. Członek kruszwickiego Magistratu, prezes Rady Nadzorczej Banku Ludowego i członek Rady Nadzorczej Spółdzielni „Rolnik”. Członek Towarzystwa Powstańców i Wojaków, prezes Bractwa Pszczelarzy Nadgoplańskich. To właśnie jemu Towarzystwo zawdzięcza pozyskanie nowych członków, z końcem 1910 roku było ich dwudziestu, w tym stanie Towarzystwo zrzeszające bartników utrzymało się do 1916 roku. W czerwcu tego samego roku Czosnowski zastąpił dotychczasowego prezesa pszczelarzy – Jerzego Smurfińskiego, który przeprowadził się na Pomorze. Na stanowisku prezesa Towarzystwa Pszczelarzy pozostał, aż do II wojny światowej.

W 1937 roku za zasługi położone dla Kółka Rolniczego otrzymał dyplom uznania. W rok później wybrany został radcą sierot na miasto Kruszwicę. W czasie najazdu Niemiec hitlerowskich na Polskę, zabezpieczał mienie miasta przed grabieżą. We wrześniu 1939 roku został aresztowany przez gestapo, a w nocy z 12 na 13 października 1939 roku rozstrzelany w lasach koło Gniewkowa.

Opracowanie Bartłomiej Grabowski, źródła:

1. Akta Starostwa Mogileńskiego sygn. 1122 Burmistrz do Starosty z 4.X.1937 r.
2. Akta Miasta Kruszwicy sygn. 35 Spis wyborców z 1929 roku miasta Kruszwicy.
3. Akta Miasta Kruszwicy sygn. 29 Sprawozdanie Zarządu Miejskiego za czas od 20.XI.1937 r. do 28.I.1938 r.
4. Walne zebranie Banku Ludowego. W: Dziennik Kujawski nr 113 z 19.V.1922 r.
5. Z historii Kółka Rolniczego w Kruszwicy. W: Rolnik Kujawski nr 25 z 17.VII.1937 r. Rok. VI.
6. Nowy Radca sierot. W: Dziennik Kujawski nr 281 z 7.XII.1937 r.
7. Wacław Sołtysik. Przyczynek do historii powstania wlkp. 1918/1919 w Kruszwicy. Wrzesień 1936 r. (maszynopis)
8. Kronika Koła Pszczelarzy w Kruszwicy, autorstwa Zbigniewa Kilińskiego, sekretarza KP w Kruszwicy.
9. Fotografia pochodzi z książki H. Łady, Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939, Inowrocław 1984, ta sama fotografia znajduje się w Kronice Koła Pszczelarzy oraz w broszurce XVIII Wojewódzki Dzień Pszczelarza, Kruszwica, 2 września 2001.