Dwór
w Chełmiczkach powstał około 1900 r. Obiekty wpisane do
wojewódzkiej ewidencji zabytków: dwór, mur., ok.. 1900, remont.
1.70 XX, obora, ob. Cielętnik, mur., ok.. 1900, stodoła, mur.,
pocz. XX spichlerz, mur., ok.. 1900, park, XIX. Był to budynek
parterowo - piętrowy, wzniesiony na planie prostokąta, pozbawiony
cech stylowych. Z nieznacznym ryzalitem i wystawką, nakryty
naczółkowym dachem. Budynek i okoliczny park powoli ulegał
dewastacji, a dwór popadł w ruinę. Ostatni remont miał miejsce
prawdopodobnie w latach 70-tych. Niestety zaniedbany obiekt już nie
istnieje, został rozebrany w 2010 r.
O
samej wsi-Chełmiczki, wzmianka pochodzi już z XIII w., kiedy to
książę Siemomysł nadał te ziemie biskupowi Walimirowi. Do 1772
r. wieś należała do kapituły kruszwickiej. Pierwsze wzmianki o
folwarku w Chełmiczkach pochodzą z 1767 r. Wtedy to kapituła
przekazała dobra w dzierżawę Izydorowi i Mariannie Malcerz,
zezwalając im jednocześnie na wybudowanie dworu i zabudowań
gospodarczych. W tym okresie powstał tu piekny włoski, barokowy
ogórd. Na pocz. XIX w. folwark stał się własnością rządu
pruskiego, zaś od 1885 r. należał do Fr. Heinza, który wybudował
tu nowy dwór, przekomponował ogród i dobudował nowe budynki
gospodarcze. W okresie międzywojennym gospodarzył tu Jans Naue,
który nadał ostateczny kształt założeniu. Po 1945 r.
właścicielem został Skarb Państwa Polskiego i utworzono tu
Państwowe Gospodarstwo Rolne. 1890 r: wieś posiadająca 14 domów,
141 mieszkańcow- 18 ewangelików, 122 katolików, 72 analfabetów.
Poczta znajdowała się w Chełmcach. Według słownika
geograficznego Chełmiczki, wieś, należy do pow.
inowrocławskiegonajblia stacja kol żelaznej
znajduje się w Inowrocław o 25 km. Od wsi. Chełmiczki, folwark,
pow. inowrocławski, 1019 morg rozl., 5 dm., 92 mk., 6 ew., 86 kat.,
23 analf. Własność niegdyś Daniszewskiego.
Pałacyk
umiejscowiony jest w XIX wiecznym parku, o pow. 4,5 ha. Niegdyś było
tu kilka stawów połączonych kanałami, aleje i mostki, a drzewa
tworzyły różnogatunkowe szpalery. Obecnie założenie jest
nieczytelne, pojawiły się nowe ogrodzenia i betonowe drogi, a
parkowe kanały zamieniły się w ścieki. Rośnie tu cenny
starodrzew reprezentowany przez kilkanaście gatunków drzew i
krzewów, głównie klony zwyczajne, lipy drobnolistne, jesiony
wyniosłe, dęby szypułkowe, graby oraz robinie akacjowe. Park
został częściowo uporządkowany w części zamieszkałej przez
nowych właścicieli.
Źródła:
- H. Łada, Z historii nadgoplańskich kółek rolniczych, Kruszwica 1982.
- R. Kaja, Przewodnik po zespołach pałacowych i dworskich. Walory przyrodniczo-architektoniczne, Bydgoszcz 2002.
- Słownik geograficzny..., t. 1, s. 560.
- Fot. M. Kujawa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz